รู้เขารู้เรา ไม่ต้องรบ ก็ชนะ
มนุษย์เรารู้ทุกอย่าง
ยกเว้น ตัวตนของเราคือใคร
เรามีทั้งวิทยาศาสตร์ จิตวิทยา โหราศาสตร์ ศาสนา ไสยศาสตร์ เพื่อจะทำปฏิบัติการค้นหาตัวตน แต่วิธีไหนดีที่สุดล่ะ เชื่อว่าหลายคนต้องเคยดูดวง แล้วบอกว่า แม่นมาก ตรงมาก บางคนก็บอกว่า ไม่เชื่อหรอกเรื่องแบบนี้
หลายคนผ่านการแบบทดสอบการค้นหาตัวตน มาสารพัดสำนัก แต่พื้นฐานมักเป็นการให้เราคิดเอง วิเคราะห์เอง ไม่ว่าจะเป็น DISC ที่แบ่งคนเป็นสี่แบบตามโครงสร้างการใช้สมอง แล้วมีการดัดแปลง เป็นการแบ่งคนแบบสี 4 สี หรือสัตว์ 4 แบบ หรือการขายแบบ BANK ก็มาจาก DISC ถ้าแนว HR ก็อาจมีนพลักษณ์ (เอนเนียแกรม) หรือ Wealth Dynamic ก็เป็นที่นิยม
ถ้าเป็นแนววิทยาศาสตร์ก็เป็นการสแกนลายนิ้วมือ แล้วไปจับสถิติแบ่งคนเป็นแบบต่างๆ ทุกศาสตร์มีคำอธิบายได้ดูดีมีตรรกกะ อยู่ที่ว่า เราฟังแล้วจะเอาไปปรับใช้ในชีวิตจริงได้อย่างไร เพราะการฟัง การรู้ เป็นคนละเรื่องกับการเอาไปใช้จริง
บทความนี้ขออนุญาตแบ่งความแตกต่างของคนเราเป็น 7 แบบ แต่เป็นการแบ่งตามมุมมองของคนต่างๆกันครับ ต้องยอมรับว่า บางทีเราก็ไม่รู้จักตัวเองดีพอ บางทีเราก็ไม่ได้เป็นตัวของตัวเองด้วยซ้ำ มาดูกันครับ วันนี้คุณกำลังเป็นคนแบบไหนกันแน่
แกะรอยคน 7 แบบ
1. คนที่เราคิดว่าเราเป็นในปัจจุบัน
รูปแบบที่ควรจะเป็น และหลายๆคนเป็นอยู่ คือ เป็นคนในปัจจุบัน เป็นในสิ่งที่ควรเป็น เช่น สถานะปัจจุบันคุณเป็นใคร เป็นคุณพ่อ เป็นหัวหน้า แล้วเรามีบทบาทที่เหมาะสมกับสถานะนั้นๆ หลายคนมักทำแบบทดสอบเพื่อหาว่า ตัวเองเป็นคนแบบไหน แล้วยึดติดกับผลที่ได้ออกมา แต่ความลับคือ คนเราเปลี่ยนแปลงได้เสมอ การอยู่กับปัจจุบัน อาจจะเป็นรูปแบบที่ดีที่สุดในการใช้ชีวิตอย่างมีความสุขครับ
2. คนที่เราเคยเป็น
เรียกง่ายๆว่า ติดกับอดีต ไม่ว่าความสำเร็จ หรือความล้มเหลวที่ผ่านมา อดีตผู้บริหารที่ยังติดนิสัยชอบสั่งงาน คุณพ่อขี้น้อยใจที่ติดนิสัยของลูกคนเล็กมา สาวออฟฟิสที่สิ้นหวังกับความรัก เพราะเคยผิดหวังมาก่อน หรือชายหนุ่มที่ดูเฉื่อยชาเพราะประวัติการศึกษาที่ไม่ได้โดดเด่น จนขาดความมั่นใจในการเสนอความคิดเห็น อดีตมีไว้ให้ระลีกถึงบ้าง มีไว้เป็นบทเรียนให้เราก้าวเดินต่อไป ถามตัวเองว่า วันนี้เรายังมีตัวตนในอดีตตามฉุดรั้งเราไว้หรือไม่
3. คนที่เราอยากเป็น
ความแตกต่างระหว่างคนที่เราอยากเป็น กับคนที่เราเป็นอยู่คือ บางครั้งเราก็อยู่กับปัจจุบันนะ รู้ตัวเสมอ แต่มีบางอย่างที่เราอยากเป็น แต่…มีคำว่า แต่ ขวางหน้าอยู่ เช่น เราอยากเป็นคนพูดเก่ง แต่วันนี้เรายังไม่ค่อยมีโอกาสพูด ไม่ได้ฝึกฝนเท่าไหร่ สำหรับบางคนโชคดีมากที่ ตัวตนในวันนี้ เป็นทุกสิ่งที่เขาอยากเป็น และผมเชื่อว่า ทุกคนทำได้เช่นนั้นเหมือนกันครับ เพียงแค่สำรวจตัวเอง แล้วกำหนดทิศทางให้เดินต่อไปตามทางที่ต้องการ
4. คนที่เพื่อนมองว่าเราเป็น
เคยไหมครับ เพราะเพื่อนบอกว่าเราเป็น เราเลยตั้งใจที่จะเป็นสิ่งนั้น แต่อาจไม่ใช่ตัวตนที่เราอยากเป็นด้วยซ้ำ เช่น เพื่อนบอกว่าเราเป็นผู้นำ มีอะไรก็ให้เรารับผิดชอบ ตั้งแต่เป็นหัวหน้าห้อง หรือกระทั่งคอยตัดสินใจว่า จะทานอะไรมื้อเที่ยง แต่ตัวตนของเรากลับชอบเป็นผู้ตามมากกว่า ตัวตนแบบที่คนอื่นมองเรา มักกดดันเราให้เป็นแบบนั้น มีทั้งแง่บวก แง่ลบ แต่มุมที่เพื่อนมองเรานี่เอง ที่สะท้อนได้ว่า เราแสดงอะไรออกไปกันแน่ ทั้งเพื่อนกิน เพื่อนเที่ยว หรือเพื่อนที่ทำงาน รวมทั้งหัวหน้างาน ลูกน้องด้วยนะครับ นับรวมในข้อนี้หมดเลย วิธีที่ดีที่สุดในการสำรวจข้อนี้คือ ถามไปตรงๆ เลย แต่เลือกคนหน่อยนะ เอาคนที่จริงใจ และรู้จักเราพอสมควร คำตอบที่ได้ อาจทำให้คุณประหลาดใจก็ได้ครับ
5. คนที่ครอบครัวมองว่าเราเป็น
หลายคนที่เป็นตัวของตัวเองที่สุด ก็ตอนที่อยู่กับครอบครัวนี่แหล่ะ คิดว่าตัวเองเป็นคนแบบไหนในมุมมองของ พ่อแม่เรา หรือคู่สมรส และในสายตาของลูก เราเป็นเช่นไร ถ้าพื้นฐานตัวตนของคุณเวลาอยู่กับครอบครัว แล้วเป็นที่รักของครอบครัวได้ ก็เป็นเรื่องง่าย ที่คุณจะเป็นที่รักของสังคมเช่นกัน เพราะนี่คือตัวตนที่แท้จริง ที่คุณใช้ชีวิตตามสบายที่สุดก็ว่าได้ ลองถามพวกเขาดูครับ “พ่อคิดว่าผมเป็นคนอย่างไรครับ”
6. คนที่เราไม่อยากเป็น
รู้ทั้งรู้ว่านิสัยแบบนี้ไม่ดี แต่ก็ยังเปลี่ยนไม่ได้ รู้ทั้งรู้ว่างานที่ทำไม่ได้ชอบเลย แต่ก็ยังต้องทนใส่สูทผูกไทไปทำงาน ต้องเปฺ็นตัวตนแบบที่คนรอบข้างบังคับให้เป็น คนรูปแบบนี้น่าสงสารครับ แต่ไม่ใช่ว่าทุกคนอยากเปลี่ยน ก็ลุกขึ้นมาเปลี่ยนได้ทันที ปัจจัยของแต่ละคนต่างกันครับ ขอเพียงรู้ว่า แบบนี้คือสิ่งที่เราไม่อยากเป็น นั่นก็ดีแล้วครับ เพราะคุณจะหาทางเปลี่ยนมันจนได้
7. คนที่เสแสร้งแกล้งว่าเป็น
ร้ายกาจที่สุดคือ แกล้งเป็น แกล้งทำ เพื่อหวังผลบางอย่าง บางเวลาเราอาจเผลอ หรือตั้งใจทำแบบนั้น แต่เชื่อว่าคงมีไม่มากที่จะมีความสุขกับการเสแสร้งแกล้งเป็น เพราะมันคือการหลอกลวงเลย หลอกใครก็ได้ แต่คุณหลอกตัวเองไม่ได้แน่นอน ทุกค่ำคืนที่คุณนอน จะต้องคอยถามว่า พรุ่งนี้ฉันจะตื่นมาเป็นใครกันแน่ ถ้าคุณคิดว่าฉันไม่ได้เป็นแบบนี้แน่นอน ก็อย่าลืมดูคนที่คุณติดต่อด้วยล่ะครับว่า เขาเป็นคนแบบที่ 7 นี้หรือเปล่า ระยะทางพิสูจน์ม้า กาลเวลาพิสูจน์คน แต่ยุคโซเชี่ยลแบบนี้ เราดูคนง่ายขึ้น ส่องเฟส เช็คประวัติกันได้ จะเจรจา ทำการค้ากับใคร อย่าลืม google ดูก่อนล่ะครับ
แน่นอนครับ เราทุกคนเป็นทั้ง 7 แบบ บางคนอาจจะมีหลายส่วนผสมกัน เพราะคนเราอยู่ในสังคม เราปรับเปลี่ยนนิสัย บุคลิกไปตามสังคมที่เราเกี่ยวข้อง แต่ลองหาเวลา นั่งพักเงียบๆ แล้วสำรวจดูนะครับว่า ในคน 7 แบบนี้ เราเป็นแบบไหนมากที่สุด แล้วแบบไหนจะทำให้เรามีความสุขที่สุด
บางคนมีความสุขกับปัจจุบัน บางคนใช้อดีตที่เคยประสบความสำเร็จเป็นแรงผลักดันให้ลุกขึ้นสู้อีกครั้ง บางคนยอมเป็นสามี เป็นภรรยาที่ดีเพื่อความสุขของคนในครอบครัว แม้ว่าอาจต้องทำอะไรบางอย่างที่ไม่ชอบนัก แต่เขาหรือเธอก็มีความสุขที่ทุกคนมีความสุข
คุณล่ะครับ ความสุขของคุณ เป็นแบบไหน บทความนี้ไม่ได้มุ่งเน้นที่ความสำเร็จ และไม่มีหลักวิชาการอ้างอิง แต่เขียนเพื่อแบ่งปันมุมมองของการแบ่งคน ที่ผมเองก็สงสัยว่าทำไมจึงขยันแบ่งกันนัก เราจะพบบทความแนวนี้เยอะมาก ผมเชื่ออย่างมากว่า ความสุขในการใช้ชีวิตแต่ละวันต่างหากที่เป็นเรื่องสำคัญ และการรู้จักตัวตนของเรา จะทำให้เรานิยามความสุขของเราได้ชัดเจนมากขึ้น รู้ว่าอะไรที่ใช่ อะไรที่กดดันตัวเอง และวิธีไหน ที่จะทำให้ใช้ชีวิตได้มีความสุขอย่างแท้จริง